«Бумажный кораблик уносит вода дождевая»: поэзия Самвела Зулояна
Мы уже знакомили читателей с поэтическими переводами армянских поэтов. Сегодня предлагаем познакомиться со стихами современного армянского поэта Самвела Зулояна (1956-2000) в переводе Павла Черкашина.
Անձրևաջուրը մի փոքրիկ թղթե նավակ է տանում: –
Անձրև է մաղում՝ նման անօգուտ զղջումին լացի,
Ասես սևամաշկ մի տանտիրուհի լվացք է քամում,
Ու մաշկիս վրա զգում եմ կպչուն սարսուռը թացի:
Սերը չէ, սակայն, ո՛չ անձրևը այս, ո՛չ այս գիշերը,
Ծիծաղում են, տե՛ս, անվերջ մեծացող ջրափոսերը,
Հիշո՞ւմ ես՝ մեր հին կավածեփ, նաիվ, բարի կուռքերը,
Որ մեզ սեր էին միամատաբար անվերջ խոստանում…
Անձրևաջուրը մի փոքրիկ թղթե նավակ է տանում,
Նրա մեջ՝ մեր հին, նախահեղեղյան մոռացված սերը:
Եվ ասես հեռու մշուշներից մեզ ձեռքով են անում
Ներումնահայաց, մեզ սեր խոստացող բարի կուռքերը:
Անձրևաջուրը մի փոքրիկ թղթե հեքիաթ է տանում
Դեպի հեռավոր,
Անհայտ,
Փոթորկուն
Օվկիանոսները…
Бумажный кораблик уносит вода дождевая. –
А дождь моросит, бесполезный, как плач сожаленья,
Как будто хозяйка бельё отжимает, стирая,
И мокрую липкость я чувствую до ознобленья.
Не дождь, не любовь, и не ночь за окном, но – ты смотришь? –
Смотри, как смеются все лужи, взрастая обильно,
А наши закрытые глиной ты идолы помнишь,
Что нам обещали любовь без конца так наивно?
Бумажный кораблик уносит вода дождевая,
Любовь наша в нём, допотопная, в путах забвенья.
Как будто из далей в туманах, рукой нам махая,
Прощаются добрые идолы взглядом прощенья…
Бумажную сказку уносит вода дождевая
В ту даль
И безвестность,
Где мощь
Океанов живая…
Վաղը դու գուցե արդեն չես լինի,
Վաղը կլինես օտար ու հեռու:
Թող սա մեր վերջին գիշերը լինի. –
Վաղը ամեն բան այլ է լնելու:
Ամեն ինչ ճիշտ է, ազնիվ, անսխալ:
Ներե՞մ, բայց ինչո՞ւ, ինձ ի՞նչ ես արել,
Տե՛ս, ես վերստին կարող եմ ժպտալ,
Թեև թախիծ ես ժպիտիս խառնել:
Գնա՛ ու քեզ հետ գիշերը այս տար,
Եվ այնտեղ՝ անհայտ քո հեռուներում
Հիշիր՝ աշխարհում դեռ մարդիկ կան չար,
Որոնք չեն դավում, բայց չեն էլ ներում:
Возможно, что завтра тебя уж не будет,
Ты будешь далёкою, будешь чужой.
Последняя ночь нас с тобой приголубит,
А завтра весь мир станет разом иной.
Всё верно, всё честно и всё без ошибки.
Простить? Но за что? И вина твоя в чём?
Смотри, я способен опять на улыбки,
Хотя ты смешала их с грусти вином.
Иди, унеси эту ночь за собою,
И там, в неизвестном пространстве твоём,
Запомни: есть люди с недоброй душою,
Чьё сердце навеки забито гвоздём.
Առաստաղից կաթող նինջը քնատ
Պատկերներ է գամում միշտ միևնույն կետին,
Ճամփաներում հեռու՝ անօգնական, վհատ,
Մոլորվել է ծանոթ հովանոցով մի կին:
Նոսրանում է, հալվում մի վարդագույն մշուշ,
Մի փոքրիկ աղջնակ գրկել է տիկնիկին…
Մեծացել է տիկնիկն ու դարձել է տիկին,
Աղջկան չեմ հիշում, հիշում եմ տիկնիկին:
Հեռվում կապույտ բոցով մարմրում է մի հուշ,
Մի դեռահաս օրիորդ շոյում է շնիկին,
Օրորվում է օդում ճերմակ մի ձեռք քնքուշ…
Օրիորդին չեմ հիշում, հիշում եմ շնիկին:
....................................................................................
Ինքն իր գործած ցանցում խճճվել է մի սարդ,
Անզոր որս է դարձել ինքն իր ձեռքին, –
Կնճիռների ցանցում խարխափող աչք՝
Մեռած գեղեցկության պառավ դեմքին:
Առաստաղից կաթող նինջը քնատ
Պատկերներ է գամում միշտ միևնույն կետին…
Ճամփաներում հեռու՝ անօգնական, վհատ,
Հեռանում է ծանոթ հովանոցով մի կին:
Из плит потолочных стекается дрёма
И облики в точку единую сводит.
На дальних дорогах: хрупка, обделённа
Знакомая женщина с зонтиком бродит.
Истаяла, розовость мгла потеряла,
Где кроха девчонка баюкает куклу…
Вот выросла кукла и дамою стала,
Девчонку не помню я, помню лишь куклу.
Вдали синим пламенем в памяти шает
Как юная дева ласкает собачку
И в воздухе нежной рукою качает…
Девчонку не помню я, помню собачку.
………………………………………………
Паук, что в своей же застрял паутине,
Себе стал беспомощной лёгкою жертвой, –
Невидящий глаз, утонувший в морщине:
На старом лице миловидностью смертной.
Из плит потолочных стекается дрёма
И облики в точку единую сводит.
На дальних дорогах: хрупка, обделённа
Знакомая женщина с зонтиком бродит.
Այո՛, հենց սա է սերը, Մարիա՛,
Վշտի կաթիլ է, տառապանքի ծով,
Մեռնող երազի հևքն են, Մարիա՛,
Խաբված անուրջի աչքերը լացող:
Ո՛չ, մնաս բարով պետք չէ, Մարիա՛,
Հեռացողներին ճամփան չի ների,
Գիտես ինձ մի օր մի ծեր սատանա,
Պատմեց լեգենդը մեռնող ճայերի:
Նրանք ապրում են ծովերի վրա՝
Ծով ու երկնքի կապույտին գերին,
Բանտված ճախրանք է երազը նրանց,
Ու մահը երգ է՝ անավարտ, թերի:
Ի՞նչ մնաս բարով, ի՞նչ վերջ, Մարիա,
Սերը շքերթ է հրեշտակների…
Տե՛ս, օրորվում են ջրերի վրա
ճերմակ թևերը մեռած ճայերի:
Вот оно, что зовётся любовью, Мария!
Это грусти капель, это море страданий,
Умирающей грёзы одышка, Мария!
Это слёзы из глаз у напрасных мечтаний.
Нет! Прощаться не надо, не надо, Мария!
Не прощает, поверь, уходящим дорога.
Сатана рассказал мне легенду, Мария,
Умирающих чаек, послушай немного.
Эти птицы в полёте живут над волнами –
В окружении сини морской и небесной,
Называя уход свой в паренье – мечтами,
Чтобы смерть – незаконченной радостной песней.
Что за слёзы разлуки, финала, Мария,
Знай, любовь – это шествие ангелов, диво…
Посмотри, как качаются в водах, Мария,
Крылья белые чаек, погибших красиво.
…Ու ներս կմտնես
Աստվածուհու պես՝ լուսե, հեթանոս,
Ու լուռ կփռես խոնավ վարսերդ իմ ճերմակ բարձին: –
Ների՛ր, առաջին անգամ ես կասեմ, որ չեմ հավատում
Ու չեմ սպասում կեսգիշերային քո վերադարձին…
Դու ներս կմտնես ու վեհ, տիրական կնայես անխոս՝
Վառելով նորից հոգուս մեջ մարած ատրուշանդ հին,
Ու զոհ կտենչան քո՝ մեղքով վառված աչքերն անողոք,
Ու անկամ, անզոր՝ կտրվեմ կրկին քո խոլ հրայրքին…
Եվ առավոտյան, երբ կբարձրանա արյունոտ արփին,
Եվ աստվածուհուդ ցնորքը հանկարծ կչքվի իսպառ,
Ճերմակ բարձերին կհոգեվարի դալակադեմ մի կին,
Եվ թաց աչքերով երկինք կգնա մոլորյալ մի այր…
…И войдёшь, как богиня языческих светлых кровей,
Влажный волос рассыплешь на белой подушке моей. –
Ты прости, в первый раз, что не верю, тебе я скажу,
Твоего возвращенья полночного даже не жду…
Величаво и молча, со взором хозяйским войдёшь
И в душе моей капище старое снова сожжёшь.
Жаждут жертвы глаза твои, жгут вероломным грехом,
Подчинюсь как всегда слабовольным бессильным зверьком…
Но едва лишь поднимется солнце в зарёвой крови,
Всё твоё сумасбродство исчезнет внезапно вдали,
На подушках агония бледную женщину бьёт,
И заблудший мужчина, рыдая, на небо уйдёт…